సౌందర్య లహరి-11
పరమపావనమైన నీపాదరజ కణము
పతిత పాలకమైన పరమాత్మ స్వరూపము
లోభమునకు లోబడి రోగియైన నా మనసు
పనికిరాని పనులతో సతమతమౌతుంటుంది
కన్నుమిన్ను కానరాక కల్లుతాగిన కోతిలా
దండగ పనులను బహుదండిగ చేస్తుంటుంది
చిమటలా కొరుకుతూ చీదరపుట్టిస్తుంటుంది
మితిమీరిన తెలివితో తలక్రిందులు వేలాడుతు
చీకటిలో ఉబ్బితబ్బిబ్బౌ గబ్బిలము అవుతుంది
గబ్బిలమౌ మది పూజలో గుగ్గిలమగుచున్న వేళ
నీ మ్రోలనే నున్న నా కేలు విడనాడకమ్మా,నా
మానస విహారి! ఓ సౌందర్య లహరి.
"దశాంగం గుగ్గిలోపేతం సుగంధంచ సుమనోహరం
ధూపం దాస్యామితే దేవి గృహాన పరమేశ్వరి"
సంబరేను చెట్టు వలన కలిగిన ధూప ద్రవ్యము సాంబ్రాణి.పది సుగంధ వృక్షముల ఆకు,కాడ,బెరడు,ద్రవము మొదలగు వానినుండి వచ్చే సుగంధ ద్రవ్యములే దశాంగము.
పూజలను ద్రవ్య పూజ-భావ పూజ అని ఎండు విధములుగా పెద్దలు వివరించారు.ఆదిశక్తికి ద్రవ్యములను అర్పిస్తుచేసే పూజ ద్రవ్య పూజ.ద్రవ్యములు లేకుండ మనసులోనే భావిస్తు చేసే పూజ భావ పూజ.ద్రవ్య పూజ భావపూజకు నిచ్చెనగా ఉంటుంది.సుగంధపరిమళ ధూపమును అమ్మకు అపించుట ధూప సేవ.
ధూపద్రవ్య జ్వలనమునకు పంచభూతములలోని అగ్ని,సుగంధమును వ్యాపింప చేయుటకు వాయువు సహాయపడును.సువాసనను పీల్చుటకు పంచేంద్రియములలో ఒకటైన ముక్కు సహాయకారి.తాను కష్టపడియైన పదిమందికి సుఖశాంతులను పంచమని ధూపము తెలియచేస్తుంది.అమ్మను సేవించుకొనుచున్నామని సుగంధ పరిమళములు సంతసించు సమయమున,నీ చెంతనే నున్న నా చేతిని విడిచి పెట్టకమ్మా.అనేక నమస్కారములు.
."
పరమపావనమైన నీపాదరజ కణము
పతిత పాలకమైన పరమాత్మ స్వరూపము
లోభమునకు లోబడి రోగియైన నా మనసు
పనికిరాని పనులతో సతమతమౌతుంటుంది
కన్నుమిన్ను కానరాక కల్లుతాగిన కోతిలా
దండగ పనులను బహుదండిగ చేస్తుంటుంది
చిమటలా కొరుకుతూ చీదరపుట్టిస్తుంటుంది
మితిమీరిన తెలివితో తలక్రిందులు వేలాడుతు
చీకటిలో ఉబ్బితబ్బిబ్బౌ గబ్బిలము అవుతుంది
గబ్బిలమౌ మది పూజలో గుగ్గిలమగుచున్న వేళ
నీ మ్రోలనే నున్న నా కేలు విడనాడకమ్మా,నా
మానస విహారి! ఓ సౌందర్య లహరి.
"దశాంగం గుగ్గిలోపేతం సుగంధంచ సుమనోహరం
ధూపం దాస్యామితే దేవి గృహాన పరమేశ్వరి"
సంబరేను చెట్టు వలన కలిగిన ధూప ద్రవ్యము సాంబ్రాణి.పది సుగంధ వృక్షముల ఆకు,కాడ,బెరడు,ద్రవము మొదలగు వానినుండి వచ్చే సుగంధ ద్రవ్యములే దశాంగము.
పూజలను ద్రవ్య పూజ-భావ పూజ అని ఎండు విధములుగా పెద్దలు వివరించారు.ఆదిశక్తికి ద్రవ్యములను అర్పిస్తుచేసే పూజ ద్రవ్య పూజ.ద్రవ్యములు లేకుండ మనసులోనే భావిస్తు చేసే పూజ భావ పూజ.ద్రవ్య పూజ భావపూజకు నిచ్చెనగా ఉంటుంది.సుగంధపరిమళ ధూపమును అమ్మకు అపించుట ధూప సేవ.
ధూపద్రవ్య జ్వలనమునకు పంచభూతములలోని అగ్ని,సుగంధమును వ్యాపింప చేయుటకు వాయువు సహాయపడును.సువాసనను పీల్చుటకు పంచేంద్రియములలో ఒకటైన ముక్కు సహాయకారి.తాను కష్టపడియైన పదిమందికి సుఖశాంతులను పంచమని ధూపము తెలియచేస్తుంది.అమ్మను సేవించుకొనుచున్నామని సుగంధ పరిమళములు సంతసించు సమయమున,నీ చెంతనే నున్న నా చేతిని విడిచి పెట్టకమ్మా.అనేక నమస్కారములు.
."
