" కుర్యాత్ కటాక్షం కళ్యాణి-కదంబ వనవాసిని."
మొదటి శ్లోక అర్చనము.
***********************
ప్రార్థన
*****
"కదాకాలేమాతః కథయ కవితాలక్తక రసం
పిబేయం విద్యార్థి తవచరణ నిర్ణేజనజలం
ప్రకృత్యా మూకానాం అపిచ కవితా కారౌతయా
కదాదత్తే వాణీ ముఖకమల తాంబూలరసతాం.
(ఆదిశంకరుల సౌందర్య లహరి.)
శ్లోకము-01.
********
" చేటీ భవన్ నిఖిల ఖేటీ కదంబవనవాటీషు నాకిపటలీ
కోటీర చారుతర కోటీ మణికిరణకోటీ కరంబిత పదా
పాటీరగంధి కుచశాటీ కవిత్వ పరిపాటీం అగాధిప సుతా
ఘోటీ ఖురాత్ అధిక ధాటీం ఉదార ముఖవీటీ రసేన తనుతాం"
పద విన్యాసము.
***********
జగదంబ,
భవత్-కూడియున్నది
చేటీ భవత్-చెలికత్తెలను/దాసీజనమును కూడియున్నది.
ఖేటీ-చేటీ-భవత్
దేవతా స్త్రీలను-చెలికత్తెలుగా సేవించుచుండగా-కూడియున్నది.వారికి సేవా సౌభాగ్యమును అనుగ్రహించుచున్నది.
నిఖిల-ఖేటీ-చేటీ-భవత్
సమస్త-దేవతాస్త్రీల-సేవలను పొందుతూ-వారిని-కూడియున్నది.
వాటీషు-నిఖిల-ఖేటీ-చేటీ-భవత్
ఉద్యానవనములో-సమస్త-దేవతా స్త్రీలను-కూడి యున్నది.
కదంబ-వన-వాటీషు-నిఖిల-ఖేటీ-చేటీ-భవత్
కష్టములను తొలగించే-కదంబ వనములో-సమస్త-దేవతా స్త్రీలను-కూడి యున్నది జగజ్జనని.
"శచీ ముఖ్య అమర వధూ సేవితాయై నమః."
తల్లి
"దాసీభూత వనితాం-లోకైక దీపాంకురాం"
సమస్తలోకములను ప్రకాశింపచేసే ఏకైక దీపపు వెలుగునకు మూలము తానైనది.
ఖడ్గమాల పరముగా అన్వయిస్తే యోగినులను జగదంబ చెలికత్తెలుగా అన్వయించుకోవచ్చును.
దేవీ భాగవత పరముగా అన్వయించుకుంటే-తల్లి నుండి ఉత్పన్నమైన సమస్త దేవతా స్త్రీ మూర్తులను చెలికత్తెలుగా (వారాహి-కౌశికి-చాముండా) సంభావించుకొన వచ్చును.
శుద్ధాంతరంగమే నిష్కల్ళమైనకదంబ వనము.అందులో అమ్మ శుభలక్షణయై దశేంద్రియములనే చెలులతో క్రీడించుచున్నది.
ఇది అమ్మ సౌహార్ద్రత్వము.
పాఠాంతరము.
చెలికత్తెలకు సన్మార్గమును చూపు బుద్ధి తానై విహరించుచున్నది.
యాదేవి సర్వ భూతేషు బుద్ధి రూపేణ సంస్థితా.నమో నమః.
2జగజ్జనని
******
పదా-పాదపద్మములు కలది
కరంబిత-పదా-వ్యాపించియున్న పాదపద్మములు కలది
కిరణ-కరంబిత-పదా
కాంతులు-వ్యాపించున్న-పాదపద్మములు కలది
మణి-కిరణ-కరంబిత-పదా
మణుల కాంతులు-వ్యాపించిన-పాదపద్మములు కలది
కోటీర-మణి-కిరణ-కరంబిత-పదా
కిరీటములలో పొదిగిన-మణుల కాంతులు-వ్యాపించిన-పాదపద్మములు కలది
కోటీ-కోటీర-మణి-కిరణ-కరంబిత-పదా
అనేకానేక-కిరీటముల-మణుల-కాంతులు-వ్యాపించిన-పాదపద్మములు కలది
చారుతర-కోటీ-కోటీర-మణి-కిరణ-కరంబిత-పదా
సౌందర్యవంతమైన-అనేకానేక-కిరీట-మణుల-కాంతులు వ్యాపించిన-పాదపద్మములు కలది.
నాక- పటలీ- చారుతర- కోటీ- కోటీర- కరంబిత- మణికిరణ- పదా
స్వర్గమే-నివాసమైన-దేవతల-సుందరములైన-అనేకానేకములైన- మణిమయ కిరీట అనేకానే కాంతులతో ప్రకాశించు పాదపద్మములు కల తల్లీ-
'సుపద్మరాగ సంకాశ చరణాయై నమోనమః"
3.
జగజ్జనని-వస్త్రము
**************
"బృహత్ సౌవర్ణ సౌందర్య వసనా"
లోకాతీత సౌందర్యముతో ధగధగలాడుచున్న వస్త్రమును అలంకరించుకున్నది.అదియే ప్రస్తుత స్తోత్రములో
పాటీర గంధి-కుచ శాటీగా" కీర్తింపబడినది.
అమ్మవారిపాదములు కిరీటధారులైన దేవతల పాదనమస్కార సమయమును,వారు ధరించియున్న కిరీటములలో పొదగబడిన మణులు సైతము నమస్కరించినవా యన్నట్లు వాటి కాంతులు అమ్మవారి పాదపద్మములను మరింత ప్రకాశవంతము చేయుచు పరవశించుచున్నవి.
అమ్మవారి ఉత్తరీయము సుగంధ శోభితమైపరిమళించుచున్నది.
కర్పూరవీటికామోద సమాకర్ష దిగ్దిగంతరా" తల్లి సేవించుచున్న తాంబూలము పరిమళభరితము చేయుచున్నది.అమ్మ,
"తాంబూలపూరిత స్మేర వదనాయై నమః"తాంబూల కాంతులీను దరహాస వదనము కలది.
జగదంబ కదంబవనములో సకలదేవతా స్త్రీలతో కలిసిమెలిసి విహరిస్తున్నది.
సకలదేవతలు అక్కడకు వచ్చి అమ్మకు పాదనమస్కారము చేయుచుండగా వారు ధరించిన కిరీటముల కాంతులు అనేకానేకములై అమ్మ పాదములను సేవించుకొనుచున్నవి.కరుణాంతరంగయైన తల్లి వారిని అనుగ్రహించుచున్నది.
పాఠాంతరము.
******
అహమును విడిచి అమ్మ పాదములను పట్టుకొనిన వేళ ఆవిర్భవించిన అర్చనయే ఆ వ్యాపించిన మణుల కాంతులు.
యాదేవి సర్వ భూతేషు కాంతి రూపేణ సంస్థితా-నమో నమః
4.తనుతాం-వృద్ధిచెందించుము (అభ్యర్థనము)
*******************
పరిపాటీం-తనుతాం-పాటవమును వృద్ధిచెందించుము
కవిత్వ-పరిపాటీం-తనుతాం
కవిత్వ-పాటవమును-వృద్ధి చెందించుము.
-ధాటీ-కవిత్వ-పరిపాటీం-తనుతాం
వేగవంతమైన/సమర్థవంతమైన-కవితా-పాటవమును-వృద్ధిచెందించుము
అధిక-ధాటీ-కవిత్వ-పరిపాటీం-తనుతాం
మిక్కిలి వేగవంతమైన/సమర్థవంతమైన-కవితా
పాటవమును-వృద్ధి చెందించుము.
ఘోటీ కురాత్-అధికధాటీ-కవిత్వ-పరిపాటీం-తనుతాం
ఆడగుర్రపు గిట్టల వేగమును-అధిగమించు-వేగముగల-కవితా పాటవమును-వృద్ధిచెందించుము.(పరుగుతీయు వేళ)
అదియును నీ తాంబూల రసమును అనుగ్రహించి,
ముఖ వీటీ రసేన-ఘోటీ కురాత్-అధికపాటీ-కవిత్వ-పరిపాటీం-తనోతు
నీ తాంబూల చర్వణ రసముతో ఆడగుర్రపు వేగమును అధిగమించు కవితా పాటవమును వృద్ధిచెందించుము.
తాంబూల పూరిత ముఖీ-జగదంబ,ఓ
అగాధిప సుతా-ముఖ వీటీ రసేన-ఘోటీ కురాత్-అధికపాటీ-కవిత్వ-పరిపాటీ-తనోతు
పర్వత రాజ పుత్రీ! ఓపార్వతీదేవి,నీవు సేవిస్తున్న తాంబూల రసమును వరముగా/ప్రసాదముగా అనుగ్రహించి,నన్ను ఆడగుర్రపు డెక్కల శబ్దమును మించిన వేగముగా పలుక గలుగు సమర్థవంతమైన కవితా శక్తిని వరముగా ,అనుగ్రహింపుము.
5.అభ్యర్థిస్తూనే మహాకవి,జగన్మాతకు,
చేటీ,ఖేటీ,వాటీషు,కోటీ,కోటీర,కోటీకరంబ,పాటీర,కుచశాటీ-పరిపాటీ పదములలో టీ అను అక్షరమును పునరావృత్తముచేస్తూ,కోటీ,కోటీర,కోటీ కరంబిత పదములతో నాదభూషణములను/ అలంకరించారు.
ఆ జగజ్జనని,
" నాదాభ్యా సర్వభూతేషు జీవరూపేణ సంస్థితా."
"యా దేవి సర్వ భూతేషు శబ్దరూపేణ సంస్థితా" అని స్తుతిస్తున్నది దేవిసప్తశతి.
అర్థములో దాగిన పరమార్థ విశేషములను గ్రహించే ప్రయత్నము శ్లోక పరిచయముముగిసిన తదుపరి చేసుకుందాము.
అమ్మ అగాధిపసుత-
**********
న గచ్ఛతి-కదలలేనిది అగము.పర్వతము.కాని కామితార్థములను కదిలించగల కరుణ నిలయ.అమ్మ పుట్టిమిల్లైన హిమవత్పర్వతము.దానికి అధిపుడు హిమవంతుడు.మహాతపస్సంపన్నుడు.అంతేకాదు యోగులకు తపోనివాసము.-భోగులకు మనోవికాసము.ప్రకృతి సౌందర్యమునకు-సుకృత సౌభాగ్యమునకు ఆలవాలము.
ప్రస్తుత శ్లోకమును మననము చేసుకుంటూ అమ్మదయతో రేపు మరొక శ్లోకముతో అర్చించుకుందాము.
సర్వం శ్రీమాతా చరణారవిందార్పణమస్తు.
