Monday, February 26, 2024

ADITYAHRDAYAM-SLOKAM-17


 



  ఆదిత్యహృదయం-శ్లోకము-17

  *********************

 ప్రార్థన

 ******

 "జయతు జయతు సూర్యం సప్తలోకైకదీపం

  హిరణ సమిత పాప ద్వేష దుఃఖస్య నాశం

  అరుణకిరణ గమ్యం  ఆదిం ఆదిత్యమూర్తిం

  సకలభువన వంద్యం భాస్కరం తం నమామి."


 పూర్వరంగము

 *********

   పరమాత్మ తన ఉగ్రత్వ-వీరత్వ సారంగత్వముతో సమస్తమును జాగృత పరచుచున్నాడన్న అగస్త్య భగవానుడు,


  ప్రస్తుత శ్లోకములో అదే ఉగ్రత్వ-వీరత్వ స్వభావమును మరింత తెలియచేస్తూ,

 "నిత్య-అనిత్య,సత్య-అసత్య జ్ఞానమును అందించుచున్నాడు." పరమార్థ ప్రకాశత్వ పరమార్థమే మనము తెలుసుకొనబోవు శ్లోక మర్మము.

 శ్లోకము

 *******

 "బ్రహ్మేశానాచ్యుతేశాయ సూర్యాదిత్యవర్చశే

  "భాస్వతే" సర్వభక్షాయ" రౌద్రాయ వపుషే నమః ."

  భాస్వతే-వర్చసే అను పదములప్రయోగము 

పరమాత్మ   ప్రకాశత్వక పరమార్థ విశేషణములు.తేజసామపి తేజస్వి అనుగ్రహమే భాస్వత్వము-వివశ్వంతము.విస్తారముగా కాంతిని వ్యాపింపచేయుట.


 1. ప్రస్తుత శ్లోక భావగ్రహణమునకు ముందుగా మనము ఒక్కసారి,స్తోత్రములోని ఇంతకుముందు చెప్పుకొనిన,

 " ఏష బ్రహ్మాచ-విష్ణుశ్చ-శివ-స్కంద-ప్రజాపతిః

   మహేంద్రో ధనదః కాల యమః సోమః అపాంపతిః" శ్లోకములో,

 పరమాత్మను,

 నీవే బ్రహ్మవు,

 నీవే విష్ణువు

 నీవే శివుడవు అంటూ,

 సృష్టి-స్థితి-సంహార కార్య నిర్వాహక శక్తుల సంకేత నామములుగా /గౌణ నామములుగా పేర్కొనినారు.

  ప్రస్తుత శ్లోకములో సైతము,

 "బ్రహ్మేశానాచ్యుతేశాయ-సూర్యాదిత్య వర్చసే' అంటూ,బ్రహ్మ-ఈశానుడు-అచ్యుతుడు-ఈశుడు-సూర్యుడు-ఆదిత్యుడు" అంటూ అవే గౌణనామములను తిరిగి/మరల ప్రయోగించారు.


  వారు-వీరు ఒక్కరేనా అయితే మరల పదములను ప్రయోగించటములోని మర్మమేమిటి? అన్న సందేహము మనకు కలుగవచ్చును.

 విశ్వరచనా ప్రారంభదశలో సృష్టి-స్థితి-సంహార నిమిత్తము నియమించిన శక్తులు వారు.

 కాని,ప్రస్తుత శ్లోకమును గమనిస్తే,

 మంత్రపుష్పములో చెప్పినట్లు,

 " ఈశానస్సర్వ విద్యానాం-ఈశ్వరః  సర్వ భూతానాం" (వీరత్వము-ఉగ్రత్వము)

   బ్రహ్మాదిపతిః బ్రహ్మణోధిపతిః బ్రహ్మ శివోమే అస్తు సదాశివోం' "

  ఓ పరమాత్మ! నీవు,

 1.ఈశానుడను గౌణ నామముతో సర్వవిద్యలకు అధిపతిగా నున్నావు.

 2.ఈశ్వరుడు అన్న గౌణ నామముతో సర్వభూతములను సృష్టిస్తున్నావు.

 3.అచ్యుత అన్న గౌణ నామముతో చ్యుతి /నాశము లేకుండా కాపాడుతున్నావు.

 4.బ్రహ్మము/పరబ్రహ్మము గా నీవు,నీవు సృజించిన బ్రహ్మకు-బ్రహ్మజ్ఞులకు శాసకునిగా కొనియాడబడుతున్నావు అని స్పష్టపరుస్తున్నది.

 మొదటి బ్రహ్మ శబ్దము నియామకమును సూచిస్తే-ప్రస్తుత శ్లోకములోని "బ్రహ్మ శబ్దము" నిర్వహణను సన్నుతిస్తున్నది.

 కనుకనే  లింగాష్టకము ,

 "బ్రహ్మమురారి సురార్చిత లింగం

  నిర్మ భాసిత శోభిత లింగం" అని శ్లాఘిస్తున్నది.


  " రౌద్రాయ వపుషే నమః-సర్వ భక్షకాయ నమః"

  రక్షణము-శిక్షణము-తత్క్షణము -లక్షణము-భక్షణము అన్న పదములలో కేవలము మొదటి అక్షరము మాత్రమే భేదము.క్షణికము అన్న పదమును కూడ మనము వింటుంటాము.అనగా సమయము/ కాలము ఒకటిగానే ఉంటుంది.కాని అదే సమయము కొందరికి సంతోషమును-మరికొందరికి విచారము,కొందరికి జ్ఞానము-మరికొందరికి అజ్ఞానము కర్మఫలితములను బట్టి కలిగిస్తుంటుంది.పరమాత్మ కర్మల-కర్మఫలముల సారమును అందించుటయే ఈ సర్వభక్షకత్వము.

 పరమాత్మ రౌద్ర ఆకారుడై /రౌద్ర ఆలోచన పరుడై సర్వభక్షణమును చేస్తాడని వాచ్యార్థము.

  ఇదే అభిప్రాయమును రుద్రనమకము 11 వ అనువాకములో,

 " యే అన్నేషు వివిధ్యంతి-పాత్రేషు పిబతో జనాన్" అంటూ,

 రుద్రుడు అనేకానేక రుద్రులను ఉత్పన్నముచేసి,వారిని ఆహారములోనికి-జలములోనికి,వాయువు లోనికి,ప్రవేశింపచేసి,అనారోగ్యమును-అజ్ఞానమును,అనుచిత క్రియలను జరిపిస్తున్నాడని కీర్తిస్తున్నది.అది సర్వ భక్షకత్వము  కాదా మనము వాతావరణకాలుష్యము-జల ఆహార అపరిశుభ్రత అంటూ అనుకునేది.సైతము సర్వభక్షకత్వమే.


 పంచభూతములసమతౌల్యత  లోపిస్తే సంభవించే,వాయుకాలుష్యము,జలకాలుష్యము,దావాగ్ని-బడబాగ్ని-పిడుగులు పడటం,వడగాలులు-వరదలు,అంటువ్యాధులు ఇవన్నీ పరమాత్మ సర్వభక్షకత్వమే.


  మానవ పరముగా అన్వయించుకుంటే పరమాత్మ,


 మనశైశవ దసను భక్షించి-బాల్యమునిస్తాడు.

 బాల్యమును భక్షించి యవ్వనమునిస్తాడు

 యవ్వనమును భక్షించి వార్ధక్యమునిస్తాడు

 వార్థక్యమును సైతము భక్షించి, అయ్యో,

 కాల స్వరూపుడై,మనము తప్పించుకోలేని,

 కాలపాశమువేసి మరణమును ఇస్తాడు.

  ఓ జీవా ! మనలో జరుగుచున్న శారీరక-మానసిక మార్పులే గురువులై 

 మనలో నిత్యానిత్య-సత్యాసత్య జ్ఞానమును కలిగించుచున్నవేళ, 


 తం సూర్యం ప్రణమామ్యం.





1.



TANOTU NAH SIVAH SIVAM-12

    తనోతు నః శివః శివం-12   *****************   "  వాగర్థావివ సంపృక్తౌ వాగర్థ ప్రతిపత్తయే      జగతః పితరం వందే పార్వతీ పరమేశ్వరౌ" ...