KHA-KHA AS LETTER AND MAATRA

  kha-kha  hallu-vattu

  ************

 telugubhaasha loeni vattulanu mooDuvidhamulugaa vibhajimchaaru.achchu+hallu kalisi aksharamugaa roopaamtaramu chemdi padanirmaanamuloe prakaaSistumTUmdi.adaevidhamaina saampradaayamunu paaTistoo,hallu maroka hallunu tanatoe paaTugaa kalupukuni renDava akshararoopamunu savarimchi padamunaku avasaramainchoeTa renDu aksharamulu kalisi padamuloeni bhaavanaku sahaayapaDutumTaayi

 renDusaarlu okae aksharamu prayoegimpabaDavachchunu laedaa vibhinna aksharamulu kalisi prayoegimpabaDavachchunu.

 imkaa konni aksharamulu maememtoe pratyaekamamToo hallugaanaina,ottu roopamugaa maarina roopamaina okae roopamutoe umToo,renDupanulu chaeyuchunDunu.

 udaaharaNaku Na.kha,~ra,....

  udaaharaNagaa kha aksharamunu hallugaa-vattugaa pariSeeliddaamu.

 ka vargamuloeni renDava aksharamu kha.I aksharamu padamuloe Esthaanamuloenainaa umDavachchunu.

adaeroopamutoe vattugaa maari E aksharamu kindanainanu umDavahchunu.

  ఖ-ఖ  హల్లు-వత్తు

  ************

 తెలుగుభాష లోని వత్తులను మూడువిధములుగా విభజించారు.అచ్చు+హల్లు కలిసి అక్షరముగా రూపాంతరము చెంది పదనిర్మానములో ప్రకాశిస్తుంటూంది.అదేవిధమైన సాంప్రదాయమును పాటిస్తూ,హల్లు మరొక హల్లును తనతో పాటుగా కలుపుకుని రెండవ అక్షరరూపమును సవరించి పదమునకు అవసరమైంచోట రెండు అక్షరములు కలిసి పదములోని భావనకు సహాయపడుతుంటాయి

 రెండుసార్లు ఒకే అక్షరము ప్రయోగింపబడవచ్చును లేదా విభిన్న అక్షరములు కలిసి ప్రయోగింపబడవచ్చును.

 ఇంకా కొన్ని అక్షరములు మేమెంతో ప్రత్యేకమంటూ హల్లుగానైన,ఒత్తు రూపముగా మారిన రూపమైన ఒకే రూపముతో ఉంటూ,రెండుపనులు చేయుచుండును.

 ఉదాహరణకు ణ.ఖ,ఱ,....

  ఉదాహరణగా ఖ అక్షరమును హల్లుగా-వత్తుగా పరిశీలిద్దాము.

 క వర్గములోని రెండవ అక్షరము ఖ.ఈ అక్షరము పదములో ఏస్థానములోనైనా ఉండవచ్చును.

అదేరూపముతో వత్తుగా మారి ఏ అక్షరము కిందనైనను ఉండవహ్చును.

 kha hallugaa konni padamulu.

 ********************

 khani

 khaDgamu

 kharchu

khanijamu

 kharjooramu

 khajaanaa

 khanijamu

 kharamu

 khanDana

 khagaraaju

ఖని

 ఖడ్గము

 ఖర్చు

ఖనిజము

 ఖర్జూరము

 ఖజానా

 ఖనిజము

 ఖరము

 ఖండన

 ఖగరాజు

 as second letter

 **********

 makha

mukhamu

 Saakha

 Sikha

 akhanDa

 nakhamu

 sukhamu

 laekhanamu

 SaekharuDu

 likhitamu

 mukhamal

 akhuvaahanam

మఖ

ముఖము

 శాఖ

 శిఖ

 అఖండ

 నఖము

 సుఖము

 లేఖనము

 శేఖరుడు

 లిఖితము

 ముఖమల్

 అఖువాహనం

 as third letter

 **************

 viSaakha,

 pramukhamu

 Sreemukhamu

 vaalikhyulu

 pravaraakhyuDu

 విశాఖ,

 ప్రముఖము

 శ్రీముఖము

 వాలిఖ్యులు

 ప్రవరాఖ్యుడు

 

  veeTiloe konnichoeTla kha guNimtamunu ottunu kaligi yunnadi.

Asakti umTae gurtimchamDi.

 mukhaamukhi

 khanijaSaakha

 khanDanatareekhaa

 sukhadu@hkhamulu

 pramukhaSreemukhamu

 khanDitalaekhanamu

 ముఖాముఖి

 ఖనిజశాఖ

 ఖండనతరీఖా

 సుఖదుఃఖములు

 ప్రముఖశ్రీముఖము

 ఖండితలేఖనము

same letter repeated.

  ottugaa nunna kha

  ***************

moorkhuDu

 kaarkhaanaa

 burkhaa

 goorkhaa

 charkhaa

  vaerae ottutoe nunna kha aksharamu

  ***********************

 mukhyamu

 sakhyamu

 vyaakhya

 samaakhya

 Alaekhya

 pravaraakhyuDu

ఒత్తుగా నున్న ఖ

  ***************

మూర్ఖుడు

 కార్ఖానా

 బుర్ఖా

 గూర్ఖా

 చర్ఖా

  వేరే ఒత్తుతో నున్న ఖ అక్షరము

  ***********************

 ముఖ్యము

 సఖ్యము

 వ్యాఖ్య

 సమాఖ్య

 ఆలేఖ్య

 ప్రవరాఖ్యుడు

 

  try to create more words.

    thanks.

 

 

 

 

 

 

NA-NA NOT SAME

 

BA-BA HALLU ADAE-VATTU ADAE.

 

 idaemi vinta -aksharamu vattu okaevidhamugaa nunnadi.

 ba-ba

 ****

 balamu

 bakamu

 baruvu

 ballulu

 bamdhamu

 bamgaaramu

 bamti

 baDugu

 baDiki

 baTTalu

 bammera

 bariloeki

 battaayi

 baDaayi

 bagaLaamukhi

  bamdhamu

  bamgaaramu

  bamtipoolu

  bamdikhaanaa

  bamgaaLaakhaatamu

  bamdaraayi

  bamdipoeTu

  barrelu

 ఇదేమి వింత -అక్షరము వత్తు ఒకేవిధముగా నున్నది.

 బ-బ

 ****

 బలము

 బకము

 బరువు

 బల్లులు

 బంధము

 బంగారము

 బంతి

 బడుగు

 బడికి

 బట్టలు

 బమ్మెర

 బరిలోకి

 బత్తాయి

 బడాయి

 బగళాముఖి

  బంధము

  బంగారము

  బంతిపూలు

  బందిఖానా

  బంగాళాఖాతము

  బందరాయి

  బందిపోటు

  బర్రెలు

  

  as second letter in the word

  ambareeshuDu

  kabaLamu

  abalalu

  tabala

  raabamdu

  saMbaMdham

  pambanadi

  kambaLulu

  as third letter

  kalabamda

  rachchabamDa

  Satrubalam

  Atmabamdham

  nimmabadda

  kolabadda

  Satrubalam

  kottabaTTa

  agarubatti

  sunnambaTTi

  raitubamdhu

  veedhibaDi

  as fourth letter

 raakshasabalamu

 mutaka baTTalu

 naaluhu bannulu

 pachchani bamtulu

 pavitrabamdhamu

 naalugu battaayilu.

   maLLee adaerooputoe ottugaa maari vachchi aksharamu kimda koorchumTunnadi.

 debbalu,

 bobbaTlu

 kobbari

 dabbanam

 dabbakaaya

 rabbaru

 gabbarusingu

 ubbasam

 nibbaram

 ribbanu

 dubbalu

 pabbamu

 kabbamu

  debbaku debba

  kobbaribobbaTlu

  rabbarudabbanamu

  ubbasamunaku dabbakaaya

   marikonni padamulanu chaerchanDi.

 ఇదేమి వింత -అక్షరము వత్తు ఒకేవిధముగా నున్నది.

 బ-బ

 ****

 బలము

 బకము

 బరువు

 బల్లులు

 బంధము

 బంగారము

 బంతి

 బడుగు

 బడికి

 బట్టలు

 బమ్మెర

 బరిలోకి

 బత్తాయి

 బడాయి

 బగళాముఖి

  బంధము

  బంగారము

  బంతిపూలు

  బందిఖానా

  బంగాళాఖాతము

  బందరాయి

  బందిపోటు

  బర్రెలు

 ఇదేమి వింత -అక్షరము వత్తు ఒకేవిధముగా నున్నది.

 బ-బ

 ****

 బలము

 బకము

 బరువు

 బల్లులు

 బంధము

 బంగారము

 బంతి

 బడుగు

 బడికి

 బట్టలు

 బమ్మెర

 బరిలోకి

 బత్తాయి

 బడాయి

 బగళాముఖి

  బంధము

  బంగారము

  బంతిపూలు

  బందిఖానా

  బంగాళాఖాతము

  బందరాయి

  బందిపోటు

  బర్రెలు

  

  అస్ సెచొంద్ లెత్తెర్ ఇన్ థె వొర్ద్

  అంబరీషుడు

  కబళము

  అబలలు

  తబల

  రాబందు

  సంబంధం

  పంబనది

  కంబళులు

  అస్ థిర్ద్ లెత్తెర్

  కలబంద

  రచ్చబండ

  శత్రుబలం

  ఆత్మబంధం

  నిమ్మబద్ద

  కొలబద్ద

  శత్రుబలం

  కొత్తబట్ట

  అగరుబత్తి

  సున్నంబట్టి

  రైతుబంధు

  వీధిబడి

  అస్ ఫౌర్థ్ లెత్తెర్

 రాక్షసబలము

 ముతక బట్టలు

 నాలుహు బన్నులు

 పచ్చని బంతులు

 పవిత్రబంధము

 నాలుగు బత్తాయిలు.

   మళ్ళీ అదేరూపుతో ఒత్తుగా మారి వచ్చి అక్షరము కింద కూర్చుంటున్నది.

 దెబ్బలు,

 బొబ్బట్లు

 కొబ్బరి

 దబ్బనం

 దబ్బకాయ

 రబ్బరు

 గబ్బరుసింగు

 ఉబ్బసం

 నిబ్బరం

 రిబ్బను

 దుబ్బలు

 పబ్బము

 కబ్బము

  దెబ్బకు దెబ్బ

  కొబ్బరిబొబ్బట్లు

  రబ్బరుదబ్బనము

  ఉబ్బసమునకు దబ్బకాయ

   మరికొన్ని పదములను చేర్చండి.

 

 

  

  

 

  Thanks.

 

  

  

 

Na-Na any difference,

 

SMALL DOT-BIG DIFFERENCE.

 Tha-ra aksharamulu

 *************

 Ta varga renDava aksharamu Tha-ya taruvaati hallu yaina ra oka chinna bimduvu taeDaatoe okaelaaga umTaayi kanuka arthamunu cheppuTaloe vaeTikavae saaTi.

talakaTTu padamulu

*****************Thakkuna,Thanguna

ఠక్కున,ఠంగున,

miThaayi,baThaani,kuThaaram,baiThaayimpu,Thaakooru,Thaanaa konni deerghamu padamulu

మిఠాయి,బఠాని,కుఠారం,బైఠాయింపు,ఠాకూరు,ఠానా కొన్ని దీర్ఘము పదములు

 guDipadamulu

 kaThinamu,kalakamThi,akumThita,

గుడిపదములు

 కఠినము,కలకంఠి,అకుంఠిత,SomThiశొంఠి

guDideerghamu padamulu

kamTheeravamu,Theevigaa

గుడిదీర్ఘము పదములు

కంఠీరవము,ఠీవిగా

kommu padamulu

vaikunThuDu,neelakamThuDu,kommupadamulu

kaThoeramu.vaikumTham

ra-Tha renDu aksharamulunna padamulu

jaTharamu

kamTheeravamu

kuThaaramu

kaThoeramu

maraaThi

  marikonni padamulanu chaerchudaamu.

 ఠ-ర అక్షరములు

 *************

 ట వర్గ రెండవ అక్షరము ఠ-య తరువాతి హల్లు యైన ర ఒక చిన్న బిందువు తేడాతో ఒకేలాగ ఉంటాయి కనుక అర్థమును చెప్పుటలో వేటికవే సాటి.

తలకట్టు పదములు

*****************ఠక్కున,ఠంగున

ఠక్కున,ఠంగున,

మిఠాయి,బఠాని,కుఠారం,బైఠాయింపు,ఠాకూరు,ఠానా కొన్ని దీర్ఘము పదములు

మిఠాయి,బఠాని,కుఠారం,బైఠాయింపు,ఠాకూరు,ఠానా కొన్ని దీర్ఘము పదములు

 గుడిపదములు

 కఠినము,కలకంఠి,అకుంఠిత,

గుడిపదములు

 కఠినము,కలకంఠి,అకుంఠిత,శొంఠిశొంఠి

గుడిదీర్ఘము పదములు

కంఠీరవము,ఠీవిగా

గుడిదీర్ఘము పదములు

కంఠీరవము,ఠీవిగా

కొమ్ము పదములు

వైకుంఠుడు,నీలకంఠుడు,కొమ్ముపదములు

కఠోరము.వైకుంఠం

ర-ఠ రెండు అక్షరములున్న పదములు

జఠరము

కంఠీరవము

కుఠారము

కఠోరము

మరాఠి

  మరికొన్ని పదములను చేర్చుదాము.