Thursday, September 14, 2023

KURYAAT KATAAKSHAM KALYAANI-03



   కుర్యాత్ కటాక్షం కళ్యాణి-03
   ****************
 ప్రార్థన


  దృశాద్రాఘీ   యస్యా దరదళిత నీలోత్పల రుచా

  దవీయాంసుం" దీనం స్నపయ కృపయా మామపి శివే"

  అనేనాయం ధన్యో భవతి న చతే హానిరియతా

  వనేవా హర్మేవా సమకర నిపాతో హిమకరః.

  శ్లోకము
  ******
 " యాళీ భిరాప్త తనుతాళీనకృత్ ప్రియక   పాళీషు   ఖేలత  భవ

   వ్యాళీ నకుల్యసిత చూళీభరా     చరణ ధూళీ లసత్   మునిగణా

   యాళీ భృతి శ్రవసి తాళీదళం వహతి యాళీక శోభితిలకా

   పాళీకరోతు మమకాళీ మనః స్వపద నాళీక సేవన విధౌ."

 స్తోత్ర పూర్వ ప్రస్తావనము
  ***************
    అమ్మా నీవు కదంబవనములో చెలులతో సఖ్యముగావిహరిస్తూ,సమస్త దేవతాగణముచే పాదసంసేవనమును స్వీకరిస్తూ వారిని అనుగ్రహిస్తున్నావు.తపోధనులైన వ్యాస వాల్మీకాదులకు నీ అనుగ్రమును సోపానముచేసి ఉద్ధరించుచున్నావు.భక్తరక్షణాశీలా 
    సనకాది సమారాధ్యా-నీవు అసంఖ్యాక   మునిగణములను  నీ పాదరజముతో (సామీప్య భక్తానుగ్రహముతో ) తేజోవంతులను చేయుచున్న కరుణామయి నన్ను సైతము నీ పాదారవింద మకరందము గ్రోలుటకు అనువైన తుమ్మెద సామర్థమును   ప్రసాదించమని   అర్థించుచున్నారు.

ప్రస్తుత శ్లోకములో     
    జట్టునకు నాయకియై నదురు-బెదురు లేక శత్రువులపై దాడిచేసి,లోబరచుకొను సామర్థ్యము కల ,  ఆడ ముంగిసయై ఆర్త్రత్రాణపరాయణమును చేయుచున్న  అమ్మను స్తుతించే   ప్రయత్నము చేద్దాము. 

  పద విన్యాసము
 ********** 
1. లీలన్ క్రీడయతి లలితా
 ఆదిశంకరులు,
 పదన్యాసక్రీడా పరిచయమి.....తవ చరణ కమలంచారుచరితే.

  సకల భువనభాండములను సముచిత స్థానములలో నుండునట్లు చేయు లీలయే ఆ పదన్యాసము.

 సా కాళీ-కాళికాదేవి/ ఆ కాళికాదేవి

 ఖేలతి-క్రీడించుచున్నది 

 పాళీషు-సాకాళీ-ఖేలతి

 వనములో/ఉద్యాన వనములో కాళికాదేవిక్రీడించుచున్నది.

 ప్రియక-పాళీషు-సా కాళీ-ఖేలతి

 కడిమి తోటలలో కాళికాదేవి క్రీడించుచున్నది.

 ఆళీనకృత్-ప్రియక-పాళీషు-సా కాళీ-ఖేలతి

 కలిసిమెలిసినదై-కదంబ వనములో-కాళికాదేవి-క్రీడించుచున్నది.

 ఆళీభిః-ఆళీనకృత్-ప్రియక-పాళీషు-సా కాళీ-ఖేలతి

 చెలికత్తెలతో-కలిసిమెలిసినదై-కదంబవనములో-కాళికాదేవి-క్రీడించుచున్నది.

 ఆత్మ-ఆళీభిః-ఆళీనకృత్-ప్రియక-పాళీషు-సా కాళీ -ఖేలతి

 తాను అనుగ్రహించిన-చెలికత్తెలతో-కలిసిమెలిసినదై-కదంబ వనములో-కాళికాదేవి-క్రీడించుచున్నది.నమో నమః 


   మొదటి శ్లోకములో కష్టములను దూరము చేయునది కదంబవనము-రెండవ శ్లోకములో, 
  'నయతి ప్రాణినాం సుఖం" నీపం అని స్తుతించిన మహాకవి,ప్రస్తుతశ్లోకములో "ప్రియక-పాళీషు"

 ప్రీణాతీతి ప్రియకః-ప్రీతిని కలిగించేది అను అర్థముతో-పరమార్థముతో సంభావించారు.
2. సా కాళీ- 
   ***********

 వహతి-ధరించినది

 సాకాళి -వహతి

 కాళికాదేవి-ధరించినది

 శ్రవసి-సా  కాళీ-వహతి

 చెవులకు-కాళికా దేవి-ధరించినది.

 తాళీదళం-శ్రవసి-సా కాళీ-వహతి

 తాటంకములు-చెవులకు-కాళికాదేవి-ధరించినది.

 " తాటంక యుగళీ భూత తపన-ఉడుప మండలా".

3, 

 " కళంకం కస్తూరి 



 రజనకర బింబం.....విధిర్భూయో భూయో నిబిడయతి నూనం తవకృతే"



  ఆదిశంకరులు చంద్రకళల హెచ్చుతగ్గులను అమ్మ ధరించు కస్తురిగా పోల్చి బ్రహ్మ తిరిగి తిరిగి దానిని నింపుటచే చంద్రుని జగదంబ బొట్టుపెట్టెగా దర్శించి-ధన్యులైనారు. 

 స కాళి-కాళికా

 వహతి-ధరించియున్నది

 తిలకా-సకాళి-వహతి

 తిలకమును -కాళికాదేవి-ధరించియున్నది

 శోభి-తిలకా-స కాళి-వహతి

 శోభాయమానమైన-తిలకమును-కాళికాదేవి-ధరించియున్నది.

 అళీక-శోభి-తిలకా-సకాళి-వహతి

 నుదుటిపై-శోభాయమానమైన-తిలకమును-కాళికాదేవి-ధరించియున్నది

" కస్తూరి తిలకోద్భాసి నిటలాయై నమో నమః." 

 నమోనమః.

 4.సా కాళీ-లసత్
 *************

 లసత్-ప్రకాశిస్తున్నది.

 సా కాళీ-లసత్

 కాళీకాదేవి ప్రకాశిస్తున్నది.

 చూళీ భరా-సా కాళీ-లసత్

 కేశబంధముతో-కాళికాదేవి-ప్రకాశిస్తున్నది

 భృతి-చూళీ భరా-సా కాళీ-లసత్

 నిండైన-కేశబంధముతో-కాళికా దేవి-ప్రకాశిస్తున్నది.

 అసిత-భృతి-చూళీభర-సా కాళీ-లసత్

 నల్లని-నిండైన-కేశబంధముతో -కాళికాదేవి-ప్రకాశిస్తున్నది.

" ఘన స్నిగ్ధ శ్లక్ణం చికుర నికురంబం తవ శివే-ధునోతు ధ్వాంతం" ఘన-నల్లనైన-స్నిగ్ధం-చిక్కనైన/ఒత్తైన,శ్లక్ణం-మెర్పు-మృదుత్వము కల నల్లని వర్షించే మేఘము వంటి కేశ సంపద శుభములను వర్షించును గాక.

5. కాళికాదేవి పాదపద్మములు ప్రకాశించుచున్నవి.
    ************************
   సా-కాళీ-ధూళీ-చరణ-లసత్

  కాళికాదేవి -పరాగ-పాదపద్మములు-ప్రకాశించుచున్నవి.

  మునిగణా-సకాళీ-ధూళీ-చరణ-లసత్

  మునిగణములచే సేవింపబడుచున్న కాళికాదేవి-పరాగ పాద పద్మములు-ప్రకాశించుచున్నవి.

 6.

 జగజ్జనని,
  సనకాది సమారాధ్యా-సనక సనందన సనత్ సుజాతాదులచే సేవింపబడుచున్నది.అమ్మ అనుగ్రహ ప్రకాశముతో వారు తేజోమూర్తులగుచున్నారు.
 



 పారిజాత గుణాధిక్య పాదుకాయై నమో నమః.

 జగజనని-అనుగ్రహము
 భావయత్రి-కారయత్రి రెండును తానై,

 కరోతు-చేయును గాక

 అళీ-కరోతు

 తుమ్మెదగా-చేయునుగాక

 సేవనవిధౌ-అళీ-కరోతు

 సేవించుకొనుటకు-తుమ్మెదగా-చేయును గాక

 నాళీక-సేవనవిధౌ-అళీ-కరోతు

 నల్లకలువలను-సేవించుకొనుటకు-తుమ్మెదగా-చేయును గాక

 స్వపద-నాళీక-సేవనవిధౌ-అళీ-కరోతు

 తనపాదములనెడి-నల్లకలువలను-సేవించుకొనుటకు-తుమ్మెదగా-చేయును గాక.

  మనః-స్వపద-నాళీక-సేవనవిధౌ-అళీ-కరోతు

 మనస్సును-తనపాదములనెడి-నల్లకలువలను-సేవించుకొనుటకు-తుమ్మెదగా-చేయును గాక.

 మమ-మనః-స్వపద-నాళీక-సేవనవిధౌ-అలీ-కరోతు

 నాయొక్క-మనసును-తనపాదాలనెడి-నల్లకలువలను-సేవించుకొనుటకు-తుమ్మెదగా-చేయును గాక.

 సాకాళి-మమ-మనః-స్వపద-నాళీక-సేవనవిధౌ-అళీ-కరోతు

 కాళికాదేవి-నాయొక్క-మనసును-తనపాదములనెడి-నల్లకలువలను-సేవించుకొనుటకు-తుమ్మెదగా-చేయును గాక. 

 స్వపద్మరాగ సంకాశ చరణ  నన్ను తుమ్మెదగా మలచి పాదరజ మకరందమును గ్రోలునట్లు చేయును గాక.



   కలయతీతి ఇతి కాళి.కదిలిపోవునది కాలము.దాని శక్తియే కాళి.

 కాళ వర్ణత్వాత్  కాళి-నల్లని రంగు గలది.

  దశమహా విద్యలలోని ప్రథమ శక్తి కాళి/కాళికా.

  సమస్తము సమానమై గుప్తస్థితిని పొందినపుడు ఇచ్ఛాశక్తి స్వరూపిణి యైన కాళీమాత తిరిగి సృష్టిని ప్రారంభిస్తుంది.తటస్థమైన శివశక్తిని జాగృతపరచి రాత్రి స్వరూపమైన కాళి,పగటి స్వరూపమైన శివుని శక్తిని కలుపుకుని (రాత్రి+పగలు) సంపూర్ణదినముగా ప్రకటితమగుతూ,(దశమహావిద్యలు) పరిపాలిస్తుంటుంది.

 దివ్య మంగళ  స్వరూపముతో-దీటులేని శౌర్యముతో సంసారమనే సర్పమును సంహరించే ఆడుముంగిస అను చక్కని భావ మకరందముతో మహాకవి అమ్మను అభిషేకించారు. 
ళీ,తాళీన,పాళీషు,వ్యాళీ,చూళీ,ధూళీ,యాళీ,తాళీదళం,యాళీక,అను పదములలో "ళీ" అను అక్షరమును పునరావృత్తము చేస్తూ,

అళీ అను పదమును ఐదు సందర్భములలో విభిన్నార్థములలో,

1.అళీభిః-చెలికత్తెలతో

2.అళీనకృత్-కలిసిమెలిసినదై

3.అళీ-శుద్ధాంతరంగముతో

4.అళీకశోభి-నుడుటమీద ప్రకాశిస్తున్న

6.అళీ కరోతు-నా మనసును) తుమ్మెదగా మలచును గాక

   అని శబ్ద చమత్కారముతో   నాదాభరణములను అమ్మకు అలంకరించారు.
   యాదేవి సర్వభూతేషు సక్తి రూపేణ సంస్థితా
   నమస్తస్త్యై నమస్తస్త్యై నమస్తస్త్యై నమోనమః
    సర్వం శ్రీమాతా చరణారవిందార్పణమస్తు.
    
    అమ్మ దయతో అర్చన కొనసాగుతుంది. 


 

  .
 ****

No comments:

Post a Comment

TANOTU NAH SIVAH SIVAM-13

. తనోతు నః శివః శివం-13 ****************** " వాగర్థావివ సంపృక్తౌ వాగర్థ ప్రతిపత్తయే జగతః పితరం వందే పార్వతీ పరమేశ్వ...