శివుని కరుణ అర్థముకానిది.శివుని కరుణ అద్భుతమైనది.
" రుద్రం సురనియంతారం శూల ఖట్వాంగధారిణం
జ్వాల మాలా వృతం ధ్యాయేత్ భక్తానాం అభయప్రదం."
దేవతలను కూడ నియమించు రుద్రుడు సాధకులకు శుభములొసగును గాక.
మేఘములందు మెరుపు-ఉరుము-పిడుగు రూపముగా విరాజిల్లుతూ రుద్రుడుసృష్టి/వృష్టి రూపముగా ప్రసన్నుడై భూమిని ఫలవంతము చేయుచు,ఇంద్రరూపముగా కీర్తింపబడుతున్నాడు.
రుద్రుడు ఇంద్రియములకును-మనసునకును అధిపతి.వానిని అనుభవించునపుడు ఇంద్రునిగను-నియమించునపుడు రుద్రునిగను చెప్పబడును.
అర్థ ఇంద్ర అనువాకముగా ప్రశస్తి చెందిన అనువాకము ముఖ్యముగా కార్య-కారణ సంబంధమును సోదారహరణముగా తెలియచేస్తున్నది.అంతే కాకుండ మొదటి అనువాకము అగ్నా- విష్ణో అంటూ, ఇద్దరిని కలిపి అనుగ్రహహించమని ప్రార్థించుటతో సత్వర సమిష్టి ఫలితములను పొందవచ్చునన్న వేద సంప్రదాయమును మరొకసారి ప్రతిపాదించుచున్నది.ఈ ఇద్దరిలో రెండవ వారిగా సంబోధింపబడుచున్న ఇంద్ర శబ్దము మూలము.దాని ఆదేశముననుసరించి మొదటి శబ్దమైన అగ్ని,వరుణ మిత్ర మున్నకు దేవతా శక్తులు మన ప్రార్థనలను స్వీకరించి,ప్రసన్నులై మనలను అనుగ్రహించుచున్నవి.ఈ మహోత్కృష్ట కార్యక్రమములో కార్యము జరిపించుచు యజమాన స్థానములో నున్న మహేంద్రుడే మహేశ్వరుడు.ఆద్యంతములు లేని,అవధులు లేని అంతర్యామి.యజ్ఞ యజమాని.ఆధ్వర్యమును వహించుచున్న ఆదిదేవుడు.
.
ఈ మహాద్భుతమును మనము మరికొన్ని చిన్న మనకు అనుభవమున్న విషయములతో సమన్వయ పరచుకుని అర్థము చేసికొనుటకు ప్రయత్నిద్దాము. కాసేపు మనము కారణములైన దేవతలను దర్శనశక్తి గల నయనముతో,శ్రవణ శక్తిగల కర్ణముతో,వాక్శక్తి గల నోటో,మిగిలిన ఇతర శరీర భాగములతో పోల్చుకుందాము.ఈ పది ఇంద్రియములు జ్ఞాన ఇంద్రియములు-కర్మేంద్రియములుగా విభజింపబడినవి.మన ఇంద్రియములకు యజమాని మెదడు.అది యజమానియై సమయమునకుతగిన సంకేతములను పంపిస్తూ,వాటిని చైతన్య వంతములు చేస్తుంది.ఇది ఎవరు కాదనలేని అంశము.మరి యొక విషయము మనకు ఇంద్రియ నిర్వహణలో ఆధార-ఆదేయముల సమిష్టి విధి నిర్వహణము కూడ అర్థమవుతుంది.ఉదాహరణకు దర్శన శక్తి ఆధారమనుకుంటే దానిని ప్రదర్శించుటకు నేత్రము ఆధేయమైనది.అంటే మనము కన్ను వలన చూడగలుగుతున్నామనుకుంటాము కాని దానిలో దాగిని దర్శనశక్తిని గుర్తించి,కంటికి-అది అందించుచున్న దర్శన శక్తి కి కృతజ్ఞతావిష్కారమే ఈ అనువాక ప్రాశస్త్యము.
ఇక్కడ మహేశ్వరత్వమే మహేంద్రత్వము.అది పరిపూర్ణమైనది విరాత్పురుషుని అవయవములే దేవతలుగా మనచే పిలువబడు శక్తులు.మహేశ్వరుడు కరుణాంతరంగుడై కర్తవ్యపాలనకై కొన్ని శక్తులను తననుండి ఆవిర్భవింపచేసి,వాటికి చేయవలసిన పనులను-విధానమును ఆదేశిచి,వాటిచే అమలు చేయిస్తున్నాడు.సాధకుల ప్రయత్నములను (యజ్ఞములను) సమర్థవంతము చేస్తున్నాడు .ఈ విషయమును గ్రహించిన జిజ్ఞాసువులు తమ యజ్ఞ హవిస్సులను,తమ మనస్సులను,తమ సాధనలను బీజమైన వానికి-ఫలప్రదము చేయువారికి సగము సగము సవినయముగా సమర్పించుచున్నారు.
ఈ అనువాకములో అగ్ని-చంద్రుడు-సూర్యుడు-సరస్వతీ-బృహస్పతి-వరుణుడు-త్వష్టా-ధాతా-అశ్వినీ దేవతలు-విశ్వే దేవతలు(పితృదేవతలు) మరుత్తులు-దిక్కులు-ఆకాశము-స్వర్గము మొదలగునవి ఇంద్రుని ఆదేశములను ఆచరిస్తూ,ఇంద్రునితో కలిసి చెరొక సగభాగము హవిస్సులను అందుకొని ఆశీర్వదించుచున్న చమకముతో మమేకమగుచున్న వేళ సర్వం శివమయం .
యజ్ఞం నమః శివాయ-యజ్వి నమః శివాయ
కర్త నమః శివాయ-భోక్త నమః శివాయ
శివాయ శుభము-శివాని జయము.
ఏక బిల్వం శివార్పణం.
ఏక బిల్వం శివార్పణం.
