Posts

Showing posts from December 28, 2017

PANDUGALU-BONALU

Image
బోనాలు శుభాకాంక్షలు .................. తల్లీ..బైలెల్లినాదరో సల్లంగ..సూసి నాదరో ................. జాతరల మోతలతో అసాడం..ఐతారం పిల్లగాళ్ళు..పైలమంటూ తల్లీ..బైలెల్లినాదిరో సల్లంగ..సూసినాదిరో .............. ఏ..పొద్దూ..కాపాడు మా..పెద్దతల్లి ముద్దైన..రూపాలు..ఇంగో..ఓ సద్దడి..చేస్తున్నయి తల్లీ..బైలెల్లినాదిరో సల్లంగ..సూసినాదిరో ........... పోచమ్మ,మైసమ్మ ఎల్లమ్మ,రేణుకమ్మ కొండలమ్మ,గాజులమ్మ అంకాలమ్మ,పోలేరమ్మ ముత్యాలమ్మ,సత్యాలమ్మ ఎన్నెన్ని.రూపాలతో తల్లీ..బైలెల్లినాదిరో సల్లంగ..సూసినాదిరో .......... పచ్చంగ..ఉండాలని పచ్చి కుండలను తెచ్చి అచ్చంగ..అమ్మరూపు ముచ్చటగ..దిద్ది ఘటనలను..తప్పింపగ ఘటములతో..మెప్పింపగ పచ్చన్నముతో..నీ..కాడికి వచ్చింది..పోచమ్మా ...... *ఊరడి* అందుకుని ఆరడులు..తోలేయి 11తల్లీ11 ......... దూకుడులను..తప్పించగ మూకుడులు..తెచ్చి ఆ..నాకము..దింపగ పానకము..పోసి బాగుకోరు..తల్లికి *సాకు* వార..బోయగ సాగింది..మైసమ్మ ..... *సాకు* నందుకుని మమ్ము సాకు తల్లీ 11తల్లీ11 ......... బండరాయి..మనసులను బండారుతో..మారిసి కొండేక్కని..దీపాలతో ఎండీ..కడియాలు..మోగ పాపాలను..తొలగించ ఏపాకులను..బట్టి శివశక్తి..రూపాలై చిందే...

PANDUGALU-BATUKAMMA-04

Image
బంగారు బతుకమ్మ తెలంగాణ పండుగ తెలుగుజాణ పండుగ సాయుధపోరాటానికి సాయమైన పండుగ అడవిపూల అందాలు విందుచేయు పండుగ మంత్రాల మేళాల తంతులేని పండుగ సింహాసనముల వాహనముల చింతలేని పండుగ పిండిముద్ద దండి అన్న మెండైన పండుగ వేయికనుల శిల్పక్కకు హాయి కలుగు పండుగ ప్రకృతి పరమాత్మ అను ఆత్మీయపు పండుగ ఛాందస మందబుద్ధిని మందలించు పండుగ చిన్నా పెద్దా తేడా సున్న అన్న పండుగ చిన్నచూపుకు కనువిప్పై మన్నించమన్న పండుగ పెద్దమనసు ముద్దన్న బతుకమ్మ పండుగ ఆడుతుపాడుతు కొలిచే ఆడపడచుల పండుగ సింగారాలొలుకు బంగరు బతుకమ్మ పండుగ-శుభాకాంక్షలు.

PANDUGALU-ENGILI PUVVU

Image
ఎంగిలిపువ్వు-వెలుగులురువ్వు        *********************** 1.వర్షాకాలములో చెరువులో బురద పేరుకుని ఉంటుంది.(మట్టి గౌరమ్మను)బొడ్డెమ్మను తయారుచేయుటకు గ్రామస్థులు తలాఇంత పూడిక తీయుటతో నీరు శుభ్రపడుతుంది. 2.పూలుపేర్చుట కొరకై పొలిమేరదాటి, కొండగట్టు,చేలగట్తు పక్కన నడచి వెళ్ళుటతో స్వచ్చమైన గాలి పీలుస్తుంటే ఆరోగ్యం బాగుంటుంది. 3.పూలను  తెంపుతున్నప్పుడు ఆ ప్రదేశంలో వెలువడు మూలికాపరమైన రసాయనములు ,గాలి,  వాతావరణము రోగనిరోధకశక్తిని పెంపొదిస్తుంది . 4.పూలను   పేర్చుటలో రంగులు అద్దుటలో,ఆట-  పాటలలో లయ ప్రాధాన్యత వినోద,విజ్ణాన,సందేశాత్మక విలువలు ద్యోతకమౌతాయి. 5.సదాచారమనే చాందసవాద ముసుగులో కొన్ని పూలను మాత్రమే పరిమితం చేసి పూజకు   పనికి రావన్న గునుగు,తంగేడు,రుద్రాక్ష,బంతి,బీ ర మొదలగు పూలకు పెద్దపీట వేసి,ప్రకృతి రూపంలో పరమాత్మునిప్రసాదమైన ప్రతిపువ్వు చిరునవ్వేనని తెలియ చేస్తుంది . 6 . అహల్యశాప సమయమున ఇంద్రునికి శరీరమంతా కన్నులుగా శాపము లభించిందని,తనువంతా కనులు కలిగిన సీతాఫలము నైవేద్య నిషేధమనిన కుహనా సంప్రదాయమునకు తెరతీసి ,మనకు మధురత...

PANDUGALU-BATUKAMMA-03

Image
పదహారణాల తెలంగాణ ఆడి పాడుచున్న వేళ పుత్తడి బతుకమ్మ ఉయ్యాలో పూల బుట్టబొమ్మ ఉయ్యాలో రాగి తాంబాళంలోన ఉయ్యాలో భోగ భాగ్యాలమ్మా ఉయ్యాలో గుమ్మడాకు మీద ఉయ్యాలో పసుపు పచ్చని బొమ్మ ఉయ్యాలో అడవిపూల అందాలు ఉయ్యాలో అమ్మ అందెలమ్మా ఉయ్యాలో చెట్టు చేమ సొబగు ఉయ్యాలో చెమ్మ చెక్కలాట ఉయ్యాలో కొండ కోన మురిసె ఉయ్యాలో కోలాట మాడంగ ఉయ్యాలో ......... సిత్తు సిత్తుల బొమ్మ ఉయ్యాలో సితి కాలి బతుకునమ్మ ఉయ్యాలో ఎర్ర కలువల చుట్లు ఉయ్యాలో ఎర్రిపెత్తనమును మొట్టె ఉయ్యాలో తామర పూలదండ ఉయ్యాలో ఏడుగురన్నల చెల్లి ఉయ్యాలో తంగేడు పూల చుట్లు ఉయ్యాలో తరుణి తాగమమ్మా ఉయ్యాలో పూజలందు నిలిచె ఉయ్యాలో చోళరాజ బిడ్డ ఉయ్యాలో నాడు మూసిన కన్నులు ఉయ్యాలో దోసిట పువ్వులు నేడు ఉయ్యాలో ....... చెరువులు నిండేను ఉయ్యాలో కరువు తీరేనంట ఉయ్యాలో గుమ్మాడి పూలచుట్ట ఉయ్యాలో అమ్మాడి చిరునవ్వు ఉయ్యాలో గునుకపూలు మెరిసె ఉయ్యాలో బతుకమ్మ పలువరసై ఉయ్యాలో చెడ్డతనమును తరుము ఉయ్యాలో మా దొడ్డ బొడ్డెమ్మ ఉయ్యాలో ... వదినల్లు వచ్చారు ఉయ్యాలో బతుకమ్మ ఆడంగ ఉయ్యాలో పిల్లా పాపాలంత ఉయ్యాలో తల్లి చల్లంగేలగాను ఉయ్యాలో సంబరాలు సాగ ఉయ్యాలో శిల్పక్క రుచులమ్మ ఉయ్యాలో నీళ్ళ ...

PANDUGALU-NEE NOMU NAE NOMUDU

Image
నీ నోము నేనోముదు ఏమేమి పాటొప్పునే గౌరమ్మ ఏమేమి ఆటొప్పునే పాదేటి పాటొప్పునే గౌరమ్మ ఆడేటి ఆటొప్పునే పాడేటి పాటలోన సాగు ఏరుల్లార,మోగు గాలుల్లార,ఊగు పైరుల్లార రాగి తాంబాళాన అమ్మ సింగారాలు,ముత్తాల గునుగులు,కొలువైన కలువలు,రంగుతంగేడులు,సేరు సేమంతులు,రంగు రుద్రాక్షలు,ఎలిగేటి దీపములు,సద్ది గౌరమ్మలు పూచేటి పూలలోన గౌరమ్మ గుమ్మాడి నేనౌదును కాసేటి పండ్లలోన గౌరమ్మ శిల్పక్క నేనౌదును..... ఆడేటి ఆటలోన లేగదూడల్లార,సోగ కన్నుల్లార,కాలి అందెల్లార రాగి తాంబాళాన అమ్మ సింగారాలు,ముత్తాల గునుగులు,కొలువైన కలువలు,రంగు తంగేడులు,సేరు సేమంతులు,రంగు రుద్రాక్షలు,ఎలిగటి దీపములు,సద్ది గౌరమ్మలు మొక్కేము ఎలగపండే గౌరమ్మ రెండేసి దోరపందే మొక్కేము ఎలగపందే గౌరమ్మ రెండేసి దోర పండే గౌరమ్మను పిలిచి,తానాలు చేయించి,అక్షింతలద్దించి,గంధాన కడిగించి,కుంకుమను జారించి,పసుపును పూయించి,పూవాన తేలించి,ఇందయని ముద్దనిడి,బతుకమ్మ తల్లితో చద్దులే ఆడుచు,తోటనే సేరంగ బంగారు పండ్లవనమే గౌరమ్మ సింగారమే తోచెనే... మా అమ్మ జాతరలో రాగితాంబాళాన అమ్మ సింగారాలు,ముత్తాల గునుగులు,కొలువైన కలువలు,రంగుతంగేడులు,సేరు సేమంతులు,రంగు రుద్రాక్షలు,ఎలిగటి దీపములు,సద్...

PANDUGALU-ERUVAKA PUNNAMI

Image
Vimala Kowtha   < vimalaklp@gmail.com > Jun 18 to  me ఏరువాక (సీతా యజ్ఞము ) ************************ మట్టిపై మమకారమాయె రైతు కంట కారమాయె అన్నదాత కళ్ళుసూడ ఆగని జలధారలాయె గుండె పగిలి సెరువాయె ఆ సెరువు నీటితోనైన సేద్యము సేద్దామన్న ఏడున్నది ఏరువాక? ఎన్నడమ్మ దాని రాక? అరకొర వానలాయె అరక దూపు తీరదాయె అన్నదాత పెయ్య సూడ సిక్కిన బొక్కల గూడాయె బుక్కెడు బువ్వ లేకపోయె ఆ బొక్కలగూడు కాడెయైన దుక్కి దున్నుదామన్న ఏడున్నది ఏరువాక? ఎన్నడమ్మ దానిరాక? దళారీ దందాలాయె ధర అసలు గిట్టదాయె అన్న దాత బతుకు సూడ ఆగమవుతున్నదాయె ఆశలు బుగ్గిపాలాయె ఆ ఆగము నాగలిచేసియైన సాగు సేద్దమనుకుంటే ఏదమ్మ ఏరువాక? ఎన్నడమ్మ దానిరాక? దేశపు వెన్నెముక ఆయె దేనికి వెనుకాడడాయె అన్నదాత తెగువ సూసి పశువులకు పూజలాయె పంట పనులు షురువాయె నేడే కద ఏరువాక నేటిరైతు ఆశారేఖ!!!!!!!!!!. (స్పూర్తినిచ్చిన శ్రీమతి శారద రమేష్ గారికి హృదయపూర్వక ధన్యవాదములతో.)  

PANDUGALU-GANESH POOJA

Image
జై.బోలో.గణేష్.మహరాజకి.జై అభివందనం..గణపతి ఆదిపూజ్య.....గణపతి ఇక్షుదండ....గణపతి ఈశపుత్ర......గణపతి ఉత్సవరూప...గణపతి ఊహాతీత.....గణపతి ఋషిపూజ్య...గణపతి ఎలుకవాహన..గణపతి ఏకదంత......గణపతి ఐశ్వర్య......గణపతి ఒద్దికైన.....గణపతి ఓంకార.......గణపతి ఔదుంబర.....గణపతి అంబాసుత......గణపతి దు:ఖహర.....గణపతి ..............ఈ స్వరార్చనను గైకొనరా సర్వార్చనగా.గణపతి ............... కలుషహర....గణపతి ఖలవిదూర..గణపతి గణనాయక...గణపతి ఘన వరముల.గణపతి జ్ఞానదాత..గణపతి ........ చవితిపూజ్య.గణపతి చత్రధర...గణపతి జయమునీయ...గణపతి ఝషరూప....గనపతి విజ్ఞానము......గనపతి ......... టంకపు.ఓ.గణపతి హఠయోగప్రియ.గణపతి డమరుహస్త..గణపతి ఢంకా.నాద.గణపతి ప్రణవరూప....గణపతి .............. తరియించగ..గనపతి రథారూఢ..గనపతి హ..గణపతి దయారూప..గణపతి ధర్మతేజ..గణపతి నగపౌత్ర.గణపతి ............ పండితశుభ.గణపతి ఫలదాయక..గణపతి బతుకునీయ..గణపతి భద్రతీయ..గణపతి మధురహాస.గణపతి ........... యతిసేవ్య.గణపతి రక్షకుడు.గణపతి లక్ష్మీపతి..గణపతి వక్రతుండ.గణపతి శత్రుహర..గణపతి షణ్ముఖ సోదర.గణపతి సకలము.శ్రీ.గణపతి హరిద్రా..గణపతి కళలధారి..గణపతి క్షమాహృదయ.గణపతి ఱాతి..రూప.గణపతి ...........