ఓనమాలు (Onamaalu)

  వ్యోమనాథ-స్తమోభేదీ ఋగ్యజుఃసామ-పారగః । ఘనావృష్టిరపాం మిత్రః వింధ్యవీథీ ప్లవంగమః ॥ 13 ॥   తన హిరణ్యగర్భమునుండి వెలువరచు శక్తి కిరణములద్వారా జగములకు తాపమును కలిగించుచు-తాపమును తొలగించుచున్న శంఖుడు-ఇంద్రియములనుండి-ద్వారా ఆనందమును కలిగించుచున్న పరమాత్మ  ఖం-అపరిమిత తత్త్వముతో/ప్రకాశముతో ఆనందమును అందించు శంఖ నాముడైన సూర్యుడు ప్రస్తుత శ్లోకములో ప్లవంగముగా మారి సర్వులను తరింపచేయుచున్నాడు.  ప్లవంగము అన్న పదమునకు "పడవ" అను అర్థమును సమన్వయించుకుంటే "వింధ్యవీధి"  కఠినతరమైన కనుమల మార్గములో సూక్ష్మముగా తానుండి మనలను దాటించువాడు.  అపరిమితమైన వీధి ఆకాశమార్గముననుండి తన కిరణముల ద్వారా మనకు కావలిసినవి సృష్టించి-పెంచి-మనకు అనుగ్రహించువాడు.  అలలతో నిండిన సంసారసాగర్మును దాటించుటకు పదవ అయినవాడు ఆ పరమాత్ముడు.  వ్యోమనాథునిగా కీర్తింపబడు పరమాత్మయే సూర్యభగవానుడు.  "విశ్వం వ్యయతి సంహృతోతి వ్యోమః" అన్నది ఆర్యోక్తి.  ఈ విషయమునే శిశిరనాసనః అంటూ కిందటి శ్లోకము ప్రస్తావించినది.  శిశిరము తొలగుట వసంతము చిగురించుటకు సంకేతము.మోడు ఆకులు రాలితే కాని కొత్త చిగురు కనిపించ...